4. Wiersz polecenia i skrypty

Wiersz poleceń (zwany takŜe konsolą) pozwala na wykonywanie większości czynności związanych z
obsługą systemu bez konieczności posługiwania się interfejsem graficznym. Dostęp do konsoli
uzyskujemy za pomocą polecenia Start->Programy->Akcesoria->”Wiersz polecenia” lub poprzez
wpisanie polecenia cmd w Start->Uruchom. W starszych systemach (win 9x) program nazywa się
command.com i ma ograniczone funkcje.
Zalety korzystania z wiersza poleceń:
·  MoŜliwość wykonywania pewnych operacji szybciej – zamiast wielokrotnie powtarzać te same
czynności myszką.
·  Automatyzacja pewnych czynności poprzez pisanie prostych skryptów.
·  Gwarantuje lepsze poznanie systemu.
·  Pozwala na wykorzystanie wielu programów, które nie posiadają interfejsu graficznego a są
istotnymi w pracy z systemem.
Wybrane polecenia linii poleceń (podstawowe operacje dyskowe)
help - wyświetlenie informacji o poleceniach, help [komenda], np. help path
dir - wyświetlanie zawartości danego katalogu, opcje np. /w, /p - wyświetlanie szerokie, stronami.
cd - zmiana katalogu, np. cd Public, gdzie Public jest nazwą katalogu.
md lub mkdir- tworzenie katalogu, np. md Public.
copy - kopiowanie zbioru bądź grupy zbiorów, copy [co kopiujemy] [dokąd kopiujemy],
np. copy c:\autoexec.bat c:\Public, łączenie plików w jeden copy 1.txt+2.txt 3.txt
del - usuwanie zbioru lub grupy zbiorów z dysku, np. del c:\public\autoexec bat, del c:\public\*.*
rd lub rmdir - usuwanie pustego katalogu z dysku, np. rd C:\Public
rename lub ren - zmiana nazwy zbioru, ren [stara nazwa] [nowa nazwa],
np. ren autoexec.bat autoexec.old
copy con - tworzenie zbioru tekstowego, np. utworzenie zbioru o nazwie labor.txt copy con labor.txt
po wciśnięciu klawisza Enter wprowadzamy tekst, kończymy wprowadzanie tekstu klawiszem F6 lub
Ctrl-Z
format - przygotowanie dysku do zapisu, komenda format niszczy zawartość dysku np. format a:
oznacza formatowanie dyskietki w stacji a:.
Przy posługiwaniu się poleceniami moŜemy stosować znaki specjalne (ang. wildcard's) tzn. "?" -
zastępuje jeden znak, "*" - zastępuje wiele znaków, np.:

ŚcieŜki relatywne i bezwzględne
Relatywne – połoŜenie pliku/folderu określa się względem miejsca, w którym obecnie się znajdujemy,
c:\Windows> cd system\system32
Bezwzględne – połoŜenie pliku/folderu podajemy za pomocą pełnej ścieŜki dostępu,
c:\Windows> cd c:\Windows\system\system32
Długie nazwy plików/folderów
Linia poleceń spację interpretuje jako separator parametrów, dlatego pliki i katalogi, które zawierają w
nazwie spację naleŜy zapisywać w cudzysłowie.
cd „Program files”\”Microsoft Office”
cd „Program files\Microsoft Office”
Skrypty linii poleceń
Skrypt nie jest programem, jest to makro automatyzujące wykonywanie pewnych czynności, zbioru
kolejno wykonywanych poleceń. Skrypt wiersza poleceń jest plikiem tekstowym z rozszerzeniem bat
lub com.
@echo off – wyłącza wyświetlanie poleceń
%1, %2 – odniesienie do parametrów przekazywanych podczas uruchamiania skryptu
Strumień danych
Przekierowanie do pliku
Istnieje moŜliwość przekierowania informacji wyświetlanej w oknie konsoli do pliku tekstowego.
Wykorzystujemy do tego celu „operator” > lub >> (ten drugi powoduje dopisywanie do istniejącego
pliku), np. dir *.* > list.txt
Przekazanie do innego polecenia/programu
Dane będące wynikiem działania jednego polecenia moŜemy przekazać potokowo do innego
polecenia za pomocą znaku „|”. Proces taki dojdzie do skutku jeŜeli drugie polecenie jest
przygotowane do przyjmowania danych np. type tekst.txt | find „fragment tekstu”
Inne polecenia i programy
attrib – wyświetla lub zmienia atrybuty plików i folderów
deltree - usuwanie drzewa katalogów z dysku (katalogi nie muszą być puste!), np. deltree public
defrag - program ten porządkuje ułoŜenie zbiorów na dysku, tzn. usuwa fragmentaryzację zbiorów.
scandisk - bada i usuwa ewentualne błędy na dysku.
cls - czyszczenie ekranu
find, findstr - wyszukiwanie fragmentów tekstu w pliku lub w plikach
path - wyświetlenie lub ustawienie ścieŜki dostępu do plików wykonywalnych
path [ścieŜka1]; [ścieŜka2]; ...; [ścieŜka n];
path \; c:\bin; c:\nc
print - drukowanie pliku tekstowego
print [ścieŜka i nazwa pliku], np. print plik.txt
print [/d:urządzenie] [ścieŜka i nazwa pliku], np. print /d:com1 c:\teksty\plik.txt
type – wyświetla zawartość jednego lub więcej plików tekstowych
more – wyświetla dane po jednym ekranie na raz, np.: more plik.txt

prompt - zmiana znaku zgłoszenia
prompt [tekst - kody znaków]
np. prompt $p$g - wyświetlany jest bieŜący dysk i katalog oraz znak >
pause -wstrzymanie wykonywania pliku wsadowego i wyświetlenie komunikatu
tree - wyświetlenie struktury podkatalogów dysku lub katalogu, opcja /f powoduje wyświetlanie
równieŜ plików,
echo - włączenie lub wyłączenie wyświetlania poleceń lub wyświetlenie komunikatu
echo [on | off] echo [komunikat] np. echo włóŜ dyskietkę
xcopy - kopiuje pliki i drzewa katalogów
fc, comp – porównywanie zawartości dwóch plików
sort – sortowanie zawartości pliku tekstowego
ping, tracert, pathping – diagnostyka połączeń sieciowych
net – zarządzanie usługami sieciowymi i administrowanie kontami uŜytkowników, np. do zmiany hasła
konta uŜytkownika słuŜy polecenie: net user %username%
ipconfig – konfiguracja kart sieciowych
nslookup – narzędzie do rozwiązywania nazw DNS, np. nslookup www.kis.p.lodz.pl
Dodatkowe polecenia dla systemu Windows XP
shutdown – zamyka system, takŜe zdalnie
fsutil – narzedzie do konfiguracji systemu NTFS. Np. wymuszenie gruntownych testów dysku c:
podczas kolejnego uruchomienia systemu poprzez oznaczenie dysku jako uszkodzonego:
fsutil dirty query c:
netstat – informacja o nawiązanych połączeniach sieciowych
getmac – wyświetla adresy fizyczne kart sieciowych
openfiles – wyświetlanie i zarządzanie otwartymi plikami, dotyczy głównie udostępnionych zasobów,
które są aktualnie uŜywane w sieci
systeminfo – wyświetla podstawowe informacje o systemie
tasklist – tekstowy odpowiednik menadŜera zadań
taskkill – zamykanie procesów